انسان و حیوان

روزه در شعر فارسی/8

روزه و رمضان در اشعار سعدی، حافظ و مولانا (8) وقتی جسم به خود می‌نازد، روح به زبان حال با او می‌گوید: «صبر كن تا مرگ فرا رسد؛ آنگاه خواهی دید كه هرچه داشتی از من بود و تو جز مشتی مواد بدبو نیستی و طعمه ی كرم‌ها خواهی شد.» حال كه به مرتبه‌ ی

روزه در شعر فارسی/7

روزه و رمضان در اشعار سعدی، حافظ و مولانا (7) آدمی درست مانند كسانی كه مبتلا به بیماری گِل‌خواری هستند، غذای اصلی خود یعنی نور را فراموش كرده‌اند و به طعام این جهانی كه از جنس همین عالم است و «خاك» است اكتفا كرده اند. حال آن كه ما جز این معده ی انسانی معده

روزه در شعر فارسی/6

روزه و رمضان در اشعار سعدی، حافظ و مولانا (6) حكایت فریب خوردن ما توسط این غذاهای حیوانی حكایت آن فقیهی است كه مولانا در دفتر چهارم حكایت آن را آورده است. فقیهی برای بزرگ جلوه دادن عمامه ی خود و به این ترتیب برای مهم نشان دادن خود در چشم مردم، پارچه‌های كهنه در

روزه در شعر فارسی/5

روزه و رمضان در اشعار سعدی، حافظ و مولانا (5): اگر رمضان موسم «ناموس» و «نام» شده است و در دل‌های بندگان نتیجه‌ معكوس می‌دهد، رسیدن شوال و ایام شعبان جای شكر دارد. این نوع نگاه ما را به یاد تفسیر مصلح مرحوم دكتر علی شریعتی از ترك طواف كعبه توسط امام حسین (ع) می‌اندازد.

روزه در شعر فارسی/4

روزه و رمضان در اشعار سعدی، حافظ و مولانا (4) در جای‌جای دیگر آثارش یا نگاه درجه سوم به روز دارد یا آن را به خدمت پندی درمی‌آورد یا جامعه‌شناسانه به آن می‌نگرد. غیر از این هرچه هست در فضیلت کم‌خوری و به اندازه خوردن است. آنجا هم که در وداع ماه رمضان می‌سراید، جز

روزه در شعر فارسی/3

روزه و رمضان در اشعار سعدی، حافظ و مولانا (3) یک بار هم دو درویش خراسانی که «یکی ضعیف بود که به هر دو شب افطار کردی و دیگر قوی که روزی سه بار خوردی»، روزی به خاطر تهمتی که بر آنان می‌بندند تا دو هفته در خانه‌ای زندانی می‌شوند. پس از دو هفته وقتی

روزه در شعر فارسی/2

روزه و رمضان در اشعار سعدی، حافظ و مولانا (2) در چنین مواقعی سعدی نگاهی درجه سوم به رمضان دارد. گاهی هم سعدی نگاه درجه دوم دارد، یعنی با حفظ منزلت و شأن روزه از آن می‌گذرد و برای رساندن پندی اخلاقی آن را به خدمت اخلاق درمی‌آورد: شنیدم که نابالغی روزه داشتبه صد محنت

روزه در شعر فارسی/1

روزه و رمضان در اشعار سعدی، حافظ و مولانا (1) مقدمه: در مقاله پیش رو ابتدا به بررسی مفهوم روزه داری از نگاه سعدی می پردازیم و آداب خوردن و مفاسد پرخوری و محاسن اعتدال در آن را یادآور خواهیم شد؛ سپس خواهیم دید که چگونه حافظ به عنوان یک ناقد جامعه دینی به آسیب

سیزده به در